Làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ mở ra cơ hội lớn cho các ngành kinh tế tại Việt Nam, nhưng cũng khiến doanh nghiệp đối mặt với những rủi ro mạng ngày càng tinh vi. Vì vậy, triển khai Trung tâm điều hành an ninh mạng (SOC) là bước tiến giúp các tổ chức gia tăng khả năng phòng vệ và thích ứng, phục hồi trong môi trường số nhiều biến động.
Những ý chính:
- Chuyển đổi số mạnh mẽ mở ra cơ hội nhưng cũng làm tăng rủi ro mạng tinh vi tại Việt Nam (gần một nửa doanh nghiệp ghi nhận sự cố xâm nhập năm 2024; Kaspersky chặn hơn 19,8 triệu mối đe dọa web).
- SOC là mô hình vận hành tối ưu quy tụ con người, quy trình và công nghệ để giám sát, phát hiện, điều tra và phản ứng 24/7 trước mọi rủi ro mạng.
- Kaspersky SOC được xây dựng trên 3 trụ cột: Tình báo mối đe dọa toàn cầu, Phân tích bằng học máy (phát hiện tấn công mới), và Đội phản ứng chuyên gia (xử lý nhanh).
Theo đuổi mục tiêu trở thành quốc gia số vào năm 2030, Việt Nam tích cực xây dựng khung pháp lý chuyên biệt và đầu tư mạnh vào lĩnh vực an ninh mạng trong những năm qua, song thách thức vẫn gia tăng. Năm 2024, gần một nửa số doanh nghiệp trong nước ghi nhận sự cố xâm nhập, trong khi Kaspersky báo cáo đã chặn hơn 19,8 triệu mối đe dọa web trên toàn quốc.
Trên thế giới, 88% tổ chức từng gặp sự cố mạng và 42% thừa nhận sai sót của con người là một phần nguyên nhân. Nhiều đơn vị vẫn chỉ dựa vào các phần mềm diệt virus hoặc tường lửa cơ bản. Trong khi đó, nhân viên thường thiếu kiến thức an ninh mạng và đội ngũ CNTT nội bộ quá mỏng để xoay xở. Tội phạm mạng tận dụng triệt để những kẽ hở này bằng các công cụ như lừa đảo (phishing) dựa trên AI, mã độc tống tiền (ransomware) và đánh cắp dữ liệu.
Chi phí khắc phục sự cố cũng leo thang. Các tập đoàn lớn trên thế giới hiện chi trung bình 6,2 triệu USD mỗi năm cho việc xử lý hậu quả, cao hơn cả chi phí phòng ngừa. Dù số liệu chính xác tại Việt Nam có thể khác nhưng rõ ràng ngân sách và quy định không đủ để tạo vùng an toàn thực chất. Điều cần thiết là một mô hình vận hành giúp biến dữ liệu giám sát thành năng lực phản ứng nhanh và hiệu quả. Lớp phòng vệ đó chính là Trung tâm Điều hành An ninh mạng (SOC).
SOC – Mô hình vận hành tối ưu cho an ninh doanh nghiệp
SOC đóng vai trò trung tâm điều hành an ninh mạng của doanh nghiệp. Mô hình này quy tụ cùng lúc các yếu tố con người, quy trình và công nghệ. Mục đích để giám sát, phát hiện, điều tra và phản ứng 24/7 trước mọi rủi ro. Không dừng ở việc thu thập nhật ký (log) hay cảnh báo tường lửa đơn thuần, SOC còn ứng dụng các công cụ phân tích tiên tiến như SIEM, XDR, chủ động truy tìm mối đe dọa và tự động hóa ứng phó, giúp ngăn chặn sớm rủi ro trước khi chúng bùng phát và gây thiệt hại.
Tại Việt Nam, giá trị của SOC thể hiện rõ trong nhiều ngành then chốt:
- Tài chính: Uy tín và niềm tin là nền tảng của mọi giao dịch. Chỉ một sự cố có thể làm sụp đổ điều đó. SOC cung cấp giám sát liên tục, giúp ngăn chặn gian lận và tấn công lây lan.
- Năng lượng và tiện ích: Chỉ vài phút gián đoạn có thể tác động đến hệ thống cung ứng quốc gia, như nguồn nước và năng lượng. SOC giúp phát hiện sớm nguy cơ và phản ứng nhanh để đảm bảo dịch vụ thiết yếu luôn vận hành ổn định.
- Viễn thông: Là xương sống của nền kinh tế số, các nhà mạng đối mặt nguy cơ tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS) quy mô lớn. SOC giúp nhận diện và xử lý tấn công trước khi ảnh hưởng đến kết nối diện rộng.
- Sản xuất và chuỗi cung ứng: Đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy xuất khẩu và tạo việc làm. Một cuộc tấn công bằng mã độc tại nhà máy có thể lan sang toàn bộ hệ thống đối tác toàn cầu. SOC giúp cô lập và kiểm soát sự cố, bảo vệ cả dây chuyền sản xuất và uy tín thương hiệu.
Dù khác nhau về đặc thù, tất cả các ngành đều cần một hệ thống giám sát chủ động, liên tục và phản ứng nhanh. SOC giúp doanh nghiệp rút ngắn khoảng cách giữa năng lực chuyên môn hạn chế và các mối đe dọa tinh vi, biến phòng thủ rời rạc thành một mô hình chủ động, thống nhất và linh hoạt.
“Tội phạm mạng vẫn là thách thức thường trực tại Việt Nam. Việc ứng dụng SOC là chìa khóa để các doanh nghiệp trong nước duy trì hoạt động ổn định và củng cố niềm tin số. Kaspersky cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc xây dựng năng lực phòng thủ vững chắc, bảo vệ con người, khách hàng và tương lai tổ chức”, ông Ngô Tấn Vũ Khanh, Giám đốc Quốc gia tại Việt Nam của Kaspersky chia sẻ.
Kaspersky SOC tạo lá chắn cho doanh nghiệp Việt bằng công nghệ quốc tế
Với đa số doanh nghiệp, việc tự phát triển SOC nội bộ là nhiệm vụ gần như bất khả thi. Mô hình này đòi hỏi vốn đầu tư lớn, chuyên gia giàu kinh nghiệm và vận hành liên tục 24 giờ mỗi ngày. Kaspersky SOC dưới dạng dịch vụ quản lý mang đến giải pháp thay thế hiệu quả, kết hợp năng lực nghiên cứu toàn cầu với dữ liệu tình báo dành riêng cho thị trường Việt Nam.
Giải pháp được xây dựng trên ba trụ cột bao gồm: Tình báo mối đe dọa toàn cầu giúp doanh nghiệp dự đoán rủi ro trước khi lan đến thị trường trong nước; Phân tích bằng học máy để phát hiện các hình thức tấn công mới chưa từng ghi nhận; Đội phản ứng chuyên gia can thiệp và xử lý nhanh khi sự cố xảy ra.
Sự phối hợp này mang lại chuỗi lợi ích rõ ràng:
- Tăng cường vận hành liền mạch và khả năng phục hồi: Doanh nghiệp có thể sử dụng dịch vụ bảo vệ chuẩn quốc tế mà không cần đầu tư hạ tầng đắt đỏ. Điều này có vẻ tốn kém so với các biện pháp phòng thủ cơ bản, nhưng trên thực tế, lại là khoản đầu tư giúp duy trì doanh thu và uy tín cho doanh nghiệp.
- Phòng thủ đa tầng: Trong xu thế kết hợp giữa IT và OT, phạm vi tấn công của tội phạm mạng sẽ trở nên mở rộng. Kaspersky SOC tích hợp tình báo mối đe dọa toàn cầu, phân tích thời gian thực và phát hiện chéo để bảo vệ toàn bộ hệ thống. Năm 2023, dịch vụ giúp rút ngắn thời gian phản ứng với sự cố nghiêm trọng xuống còn 36 phút, cải thiện 17% so với năm trước.
- Mở rộng linh hoạt và uy tín: Mô hình dịch vụ SOC có thể linh hoạt điều chỉnh theo quy mô phát triển của doanh nghiệp, giúp đáp ứng yêu cầu pháp lý, bảo vệ chuỗi cung ứng và củng cố niềm tin với đối tác, khách hàng.
“Kaspersky SOC không chỉ là giải pháp công nghệ mà còn là cam kết hợp tác,” ông Khanh nhấn mạnh. “Chúng tôi đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình bảo vệ tăng trưởng và xây dựng nền kinh tế số an toàn.”
Khi kinh tế số trở thành kim chỉ nam phát triển của cả quốc gia, an ninh mạng không còn là vấn đề thứ yếu mà trở thành cốt lõi của năng lực cạnh tranh. Với sự hỗ trợ của SOC, doanh nghiệp Việt có thể chuyển mình từ bị động sang chủ động, bảo vệ đà tăng trưởng và xây dựng nền tảng vững chắc cho phát triển dài hạn.
