Theo báo cáo 2019 của Kaspersky Safe Kids, trẻ em ở khu vực Đông Nam Á hiện nay sử dụng internet ngày càng nhiều để xem video và nghe nhạc cũng như tải phần mềm, và giảm dần việc nhắn tin trên mạng.
Dựa vào kết quả báo cáo năm 2018 và 2019, tốc độ tăng trưởng hai con số về số lượng trẻ em sử dụng internet để truy cập các website phần mềm, nghe nhạc, và xem phim đều được ghi nhận tại Indonesia (38,72% tăng lên 60,33%), Philippines (25,41% tăng lên 49,12%), Singapore (25,03% tăng lên 42,32%), Thái Lan (11,28% tăng lên 37,23%), và Việt Nam (27,11% tăng lên 50,14%). Duy chỉ có Malaysia ghi nhận con số giảm nhẹ từ 60,08% xuống còn 51,15%. Tuy nhiên, đây vẫn đang là mối quan tâm hàng đầu trên mạng của trẻ em Malaysia. Nhiều bạn trẻ trong khu vực sử dụng web để xem các bộ phim truyền hình dài tập yêu thích như Game of Thrones và các bộ phim như Avengers.
Danh mục Phần mềm, nghe nhạc, video có trên các web để tải tệp âm thanh và video như: phim ảnh, đoạn ghi hình các chương trình thể thao và buổi hòa nhạc, bài hát, video nhạc, đoạn ghi hình, tài liệu học nhạc và phim ảnh, v.v…, máy theo dõi torrent và dịch vụ chia sẻ tệp tin bất kể vị trí thực của tệp mà các chương trình này cấp quyền truy cập cũng thuộc thể loại này.
“Có một sự thật chúng ta phải thừa nhận là trẻ em thao tác trên internet giỏi hơn hẳn những người lớn chúng ta. Bằng trí tò mò và khả năng nắm bắt nhanh chóng hoặc thậm chí tự mình tạo nên những trào lưu trên mạng, chắc chắn bậc cha mẹ cần biết sở thích và thói quen của con mình. Báo cáo của chúng tôi cho thấy những video, bài nhạc, và phần mềm ngày càng trở thành hoạt động yêu thích của trẻ em, và chúng ta phải thật sự cẩn trọng với những website có chứa phần mềm độc hại, virus và nội dung nguy hiểm. Chúng tôi mong muốn những nghiên cứu này giúp cho các ông bố bà mẹ hiểu con cái mình hơn và bảo vệ chúng khỏi những mối nguy hiểm đang rình rập trong thế giới kỹ thuật số,” ông Yeo Siang Tiong – Tổng Giám đốc Kaspersky khu vực Đông Nam Á chia sẻ.
Mối quan tâm đối với danh mục này ngày càng tăng cũng được Kaspersky theo dõi trên toàn cầu. Con số tổng thể cho thấy các website nghe nhạc, xem video và phần mềm khá phổ biến ở các quốc gia châu Phi, châu Á và Ả Rập. Tuy nhiên, việc giảm sử dụng máy vi tính nhằm mục đích nhắn tin trên mạng cho thấy sự thay đổi trong mối quan tâm của trẻ em khi sử dụng thiết bị di động thay vì máy vi tính đối với các ứng dụng nhắn tin.
Cùng với sự thay đổi về mối quan tâm trên mạng, 3 hoạt động trên mạng phổ biến nhất của trẻ em ở khu vực Đông Nam Á trong năm 2019 là các website phần mềm, nghe nhạc và xem video; nhắn tin trên mạng, và thương mại điện tử.
Người mua sắm trẻ tuổi tăng lên, lượng khách truy cập nội dung người lớn ở khu vực Đông Nam Á giảm xuống
Báo cáo tương tự cho thấy xu hướng người mua sắm trẻ tuổi ở khu vực Đông Nam Á ngày càng tăng khi so sánh qua từng năm, cụ thể từ tháng 1 đến tháng 7 năm 2018 và 2019 đã tăng đến con số 13%.
Trẻ em Singapore dẫn đầu trong nhóm với 12,82% so với chỉ 5,58% sử dụng internet cho mục đích thương mại điện tử. Trẻ em Philippines theo sát với 13,21% so với 2,39% vào năm ngoái. Malaysia ghi nhận sự nhảy vọt trên hơn 8% (từ 4,70% lên 13,02%), trong khi Indonesia và Thái Lan tăng tương ứng 4,8% và 1,62%. Duy chỉ có Việt Nam có chút giảm nhẹ từ 1,03% xuống còn 1,02% số lượng người mua sắm trẻ tuổi trên mạng.
Danh mục thương mại điện tử bao gồm các website cho giao dịch tiền điện tử thông qua những ứng dụng đặc biệt, bao gồm cửa hàng và sàn đấu giá trực tuyến cung cấp những mặt hàng và dịch vụ cho các cá nhân hoặc tổ chức pháp nhân có hỗ trợ thanh toán trực tuyến cũng như website của các cửa hàng chỉ mở trên mạng internet và các gian hàng trực tuyến của các cửa hàng thông thường.
Trong nhóm này còn có website đặc biệt của các tổ chức công và tư hoặc cá nhân có cung cấp các dịch vụ trả phí và website chuyên biệt của ngân hàng nơi thực hiện các giao dịch ngân hàng trực tuyến. Website của các hệ thống thanh toán trực tuyến yêu cầu tài khoản của người dùng cá nhân cũng thuộc nhóm này.
Một phát hiện đáng chú ý khác là sự sụt giảm số lượng trẻ em trong khu vực sử dụng internet để truy cập vào nội dung người lớn. Hầu hết các quốc gia trong khu vực thấy rằng mối quan tâm đến nội dung khiêu dâm và nội dung khác liên quan trong năm nay đã giảm dần. Malaysia đã công bố mức tăng hầu như rất ít, chỉ 0,09 đối với hoạt động này.
Nhìn chung, liên quan đến mối quan tâm về nội dung người lớn của trẻ em, châu Á cũng ghi nhận sự suy giảm từ 2,72% xuống còn 2,26%; tuy nhiên, con số này vẫn tương đối cao so với các khu vực khác trên toàn cầu.
Số liệu thống kê theo khu vực từ báo cáo của Kaspersky cho thấy đa số các lần truy cập các website người lớn xuất phát từ những người dùng trẻ tại khu vực châu Mỹ Latin (4,28%), Nam Á (2,74%) và châu Á.
“Việc ngày càng ít trẻ quan tâm đến các nội dung người lớn trên mạng ở khu vực là một điều đáng khích lệ. Chúng tôi ghi nhận những biện pháp được các chính phủ trong khu vực Đông Nam Á thực hiện nhằm ngăn chặn việc dễ dàng truy cập các website này. Tuy nhiên, việc thay đổi mối quan tâm sang mua sắm trực tuyến cũng cần một sự hướng dẫn chặt chẽ hơn giữa trẻ em và các bậc phụ huynh. Những rủi ro phát sinh trong thương mại điện tử như người bán hàng giả mạo, sản phẩm giả, các website bị nhiễm mã độc, cổng thanh toán bị xâm phạm, và nhiều vấn đề khác nữa, đặt ra một mối nguy hiểm thực sự và tốn kém cho các thông tin tài chính của gia đình. Các bậc phụ huynh, chúng tôi kêu gọi các anh chị chú ý hơn nữa vào vấn đề này,” Yeo bổ sung.
Các mẹo nhỏ cho các phụ huynh trong thời hiện đại
Trẻ em rất thông minh, nhưng trẻ không thể nhận biết được đầy đủ những đe dọa tiềm ẩn trên mạng. Để bảo vệ con mình khỏi những nguy hiểm rình rập trên internet, Kaspersky khuyến nghị những cách sau:
- Giao tiếp – trao đổi và cư xử như một người hướng dẫn. Bạn có thể dạy cho con mình những điều được xã hội chấp nhận để thực hiện và những điều không. Bạn cũng nên giúp cho con mình cảm thấy thoải mái tìm đến bạn trong những trường hợp này vì chúng cũng chỉ là những đứa trẻ và sẽ có phạm lỗi.
- Trò chuyện thường xuyên – hãy nói chuyện thường xuyên với con bạn về công nghệ, thậm chí bạn có thể giả vờ không biết và hỏi chúng giúp bạn cách đăng ký một tài khoản Snapchat, Tumblr hoặc Facebook. Việc cho con bạn thấy rằng bạn tin tưởng và xem trẻ như những người hướng dẫn càng giúp xây dựng niềm tin giữa đôi bên. Bạn cũng có thể giáo dục con mình những thứ bạn nghe được hoặc nhìn thấy liên quan đến các mối đe dọa an ninh mạng hoặc những xâm phạm về an ninh.
- Vạch ra những giới hạn – hãy đảm bảo rằng con bạn biết cái gì được làm và cái gì không. Đồng thời giúp cho chúng nhận biết được hệ quả của những thứ đang diễn ra mà chúng không nên làm hoặc sử dụng những công nghệ mà chúng không nên dùng.
- Tự giáo dục bản thân – nhận thức được mối quan tâm trên mạng của con mình và những nguy cơ đe dọa trên mạng mới nhất. Hãy nhớ rằng bạn không thể dạy con mình nếu bạn cũng không hề biết những thứ đó là gì.
- Sử dụng những nguồn tài nguyên có sẵn – sử dụng những nguồn thông tin từ các công ty hoặc tổ chức có thể giúp bạn trong việc dạy dỗ đứa con của mình trong thời buổi hiện đại này.
Có một số ứng dụng như Kaspersky Safe Kids cho phép cha mẹ có thể hỗ trợ như một tầng bảo vệ thứ cấp khỏi những website không mong muốn, nội dung không lành mạnh, hoặc thậm chí tìm ra các điện thoại bị thất lạc hoặc bị đánh cắp. Tính năng này được trang bị trong các giải pháp Kaspersky – như Kaspersky Internet Security, Kaspersky Total Security, và Kaspersky Security for Cloud.
Phương pháp báo cáo
Để có thể thu thập số liệu, các giải pháp của Kaspersky quét nội dung các website mà trẻ em có thể truy cập. Nếu có một trang website cụ thể thuộc một trong 14 nhóm không mong muốn, hệ thống sẽ gửi thông báo đến Hệ Thống An Ninh Kaspersky (nhưng không chuyển thông tin cá nhân người dùng và không vi phạm quyền riêng tư).
Điều quan trọng cần lưu ý là:
- Các bậc phụ huynh tự quyết định nội dung nào sẽ bị chặn và cấu hình ứng dụng đó. Tuy nhiên, những số liệu ẩn danh được thu thập dựa trên tất cả mười bốn danh mục.
- Dữ liệu được thu thập từ máy vi tính chạy hệ điều hành Windows và Mac OS; các số liệu trên thiết bị di động sẽ không được cung cấp trong báo cáo này.
Theo Kaspersky