Xã Quảng Phú Cầu ở ngoại ô Hà Nội là làng nghề truyền thống nổi tiếng với hơn một thế kỷ làm nhang và tăm nhang phân phối khắp các tỉnh thành trong nước.
Nhu cầu tiêu thụ nhang và tăm nhang tăng lên đặc biệt trong dịp tết Nguyên Đán vì những ngày đầu năm mọi người thường đi chùa dâng hương, cúng bái hoặc đốt nhang trên bàn thờ tổ tiên trong nhà. Sản xuất nhang và tăm nhang ở Quảng Phú Cầu từ lâu đã trở thành làng nghề truyền thống và mang đậm tính tâm linh, nơi sinh ra những bó nhang thơm phục vụ cho nhu cầu cúng bái của người dân Việt.
Những ngày giáp tết với người dân Quảng Phú Cầu chính là thời điểm bận rộn nhất trong năm. Hàng chục người chăm chỉ với các công đoạn chẻ tre, vót tăm, nhuộm và bó tăm nhang để đưa đi khắp nơi.
Cô Đặng Thị Hoa, một người dân ở Quảng Phú Cầu kể rằng nhà cô bắt đầu làm tăm nhang từ hơn 100 năm trước. Giống hầu hết những gia đình khác ở Quảng Phú Cầu, các thành viên trong nhà cô Hoa vẫn đang cố gắng giữ gìn làng nghề truyền thống của ông cha. Những người dân ở đây quan niệm rằng nhang liên quan đến yếu tố tâm linh, từng công đoạn sản xuất đều phải sạch sẽ và tươm tất, không được cẩu thả.
Các bước làm nhang không quá phức tạp. Đầu tiên, người thợ chẻ những thanh tre (hoặc vầu) thành những mảnh nhỏ và đưa vào máy vót ra các que tăm mảnh. Sau đó họ nhúng vào những thùng thuốc nhuộm màu hồng rồi xòe ra hong khô dọc khắp các con đường làng.
Tiếp theo, những người phụ nữ mang mặt nạ vải sẽ phủ lên những que tăm một loại bột nhang thơm rồi hong khô lần nữa trước khi mang đi đóng gói. Một số hộ trong làng sản xuất nhang thành phẩm với những mùi hương khác nhau và cung cấp cho nhiều nơi. Trong khi số khác chỉ sản xuất tăm nhang và phân phối cho các tỉnh thành khác để se nhang thành phẩm.
Cô Lê Thị Liễu, một người dân ở Quảng Phú Cầu cho biết: “Nghề làm nhang đã có từ xưa, nuôi sống tôi và nhiều thế hệ. Ngày xưa thì rất khó khăn, nhưng 30-40 năm trở lại đây thì nghề này đã đủ nuôi hai đứa con tôi vào đại học”.
Đây chỉ là một trong số nhiều làng nghề truyền thống nằm rải rác khắp Việt Nam. Bán nhang và tăm nhang trong vài chục năm gần đây mang lại thu nhập khá tốt cho người dân ở Quảng Phú Cầu. Trong tháng trước tết, thu nhập trung bình mỗi gia đình vào khoảng 10 triệu, cao gấp đôi so với bình thường. Tuy nhiên, bên cạnh đó người dân cũng phải đối mặt với các vấn đề ô nhiễm nguồn nước và không khí do khói bụi từ các xưởng nhang thải ra.