Có thật sự là khẩu độ lớn hơn thì chụp ảnh sẽ đẹp hơn?
Trong vòng vài năm trở lại đây, các nhà sản xuất smartphone bắt đầu chú ý nhiều hơn đến camera của máy ảnh. Các smartphone gần đây thường được quảng cáo rằng có khẩu độ lớn, chụp thiếu sáng tốt. Quá ngon phải không nào. Thường thì nếu bạn không biết cảm biến máy dùng là loại nào, nhìn vào khẩu độ cũng có thể tạm đánh giá được độ ngon của camera của máy.
Giới thiệu một chút cho các bạn dễ hiểu. Giả sử mọi thông số của camera là đều bằng nhau. Máy ảnh nào có khẩu độ lớn hơn (chỉ số F nhỏ hơn) thì sẽ chụp thiếu sáng tốt hơn và xóa phông ngon hơn. Nhưng vấn đề với smartphone đó là các thông số còn lại chả mấy khi giống nhau, nhất là kích cỡ của cảm biến.
Nói đơn giản hơn nữa thì là như thế này. Giả sử ta có hai cái điện thoại y hệt nhau, trừ khẩu độ và kích cỡ cảm biến của máy ra. Nếu hai máy có cùng kích cỡ cảm biến, máy nào có khẩu lớn hơn sẽ chụp đẹp hơn. Tương tự, nếu hai máy có cùng khẩu độ, máy nào cảm biến lớn hơn sẽ cho ảnh chất lượng tốt hơn.
Thế nhưng nếu hai cái này mà đều khác nhau thì bắt đầu rắc rối rồi đó.
Các bạn coi thử hình dưới đây. Hình chụp bằng Pixel 2 với khẩu F1.8
Còn hình dưới là chụp với khẩu F3.5 bằng một cái máy ảnh xịn, cảm biến micro-four thirds bự hơn điện thoại nhiều:
Dù rằng khẩu chụp bằng con Pixel “lớn hơn” rất nhiều so với ảnh dưới, ta vẫn thấy hình dưới xóa phông tốt hơn đúng không nào? Tất nhiên là nếu chụp trong bóng tối nó cũng sẽ ngon hơn con Pixel nhiều nữa. Đó là do cái cảm biến micro four thirds đó lớn hơn do đó nhận được nhiều ánh sáng hơn.
Để dễ thấy hơn nữa, mời các bạn xem hình chụp với khẩu F1.8 bằng camera micro four thirds:
Hình dưới đây là kích cỡ cảm biến của các loại camera phổ biến. Pixel 2 có cảm biến cỡ 1/2.55 inch, nhỏ hơn cái cảm biến nhỏ nhất trong hình. Bạn có thể thấy kích cỡ cảm biến có rất nhiều loại bự tổ chảng luôn.
Mình đưa ra các thông tin này vì hiện tại các nhà sản xuất smartphone toàn đem khẩu độ ra để quảng cáo mà lờ tịt đi thông số về kích cỡ của cảm biến. Bạn thường sẽ phải tự đoán kích cỡ dựa trên các thông số khác như độ lớn điểm ảnh và độ rộng trường ảnh. Cơ mà làm như thế rất là phức tạp.
Lấy chiếc LG V30 làm ví dụ nhé.
V30 được quảng cáo là có khẩu F1.6, lớn nhất trên thị trường tại thời điểm nó ra mắt. Cái khẩu F1.6 này được quảng cáo rầm rộ. Người ta mặc định là đây là một nâng cấp rất đáng giá khi so với khẩu F1.6 của V20 và bắt đầu trông chờ vào các bức ảnh xóa phông mù tịt. Mọi thứ đều rất đẹp, cho đến khi thông số về kích cỡ cảm biến lộ ra. V30 dùng cảm biến cỡ 1/3 inch, nhỏ hơn 1/26 inch của V20. Thế nên khẩu to hơn giờ chả còn mấy ý nghĩa nữa.
Thế không có nghĩa là V30 chụp ảnh không hơn V20. Thực tế thì nó vẫn tốt hơn. Nhưng việc mập mờ về kích cỡ cảm biến mà tập trung vào khẩu độ như vậy là rất thiếu trung thực. Tệ hơn nữa, cảm biến nhỏ thì thường sẽ kéo theo dynamic range cũng sẽ kém. Dynamic range mà kém thì chả có khẩu nào kéo lên được cả.
Vậy nhưng không phải cứ cảm biến nhỏ là sẽ luôn rởm đâu. Pixel 2 cảm biến cũng nhỏ hơn người tiền nhiệm (1/2.3 inch với 1/2.55 inch). Tuy nhiên máy chụp ảnh vẫn ngon hơn vì có khẩu lớn hơn (F1.8 với F2.0). Ngoài ra máy còn được Google thêm công nghệ chống rung quang học khi chụp thiếu sáng nữa. Thế nên tổng thể lại thì ảnh vẫn tốt hơn do có nhiều nâng cấp hơn, và có vẻ như cảm biến cũng dùng công nghệ tốt hơn nữa.
Mình nhắc lại lần nữa vấn đề vẫn là quảng cáo chỉ tập trung vào khẩu độ mà bỏ qua kích cỡ cảm biến. Đôi lúc khẩu lớn có thể đỡ cho cảm biến nhỏ được khi chụp thiếu sáng. Nhưng điều này lại phụ thuộc xem nhà sản xuất thành thực đến đâu trong việc giới thiệu nâng cấp.
Thế thì sao các nhà sản xuất cứ dùng cảm biến nhỏ làm gì? Vì cho máy mỏng hơn, hiển nhiên.
Cảm biến lớn sẽ cần ống kính lớn và thường sẽ cần nhiều thứ khác cũng lớn hơn, như bộ chống rung quang học chẳng hạn.
Đây cũng là lý do các nhà sản xuất sử dụng hai camera với một chụp ảnh đen trắng và một chụp ảnh màu. Những máy như thế này thường dùng cảm biến loại nhỏ nhất cho camera sau, đảm bảo việc mỏng nhẹ cho máy. (Ví dụ như Essential PH-1 sử dụng hai cái cảm biến 1/3 inch). Về lý thuyết, việc dùng cảm biến nhỏ sẽ được khắc phục bằng cách kết hợp hình ảnh từ cả 2 cái cảm biến. Ảnh thu được sẽ có độ chi tiết gấp đôi. Nhưng trên thực tế thì ảnh này ít khi tốt bằng ảnh chụp từ một cái cảm biến lớn hơn một cách thật sự.
Tất nhiên, khi nói đến nhiếp ảnh bằng smartphone, có rất nhiều thứ nữa phải bàn tới ngoài cảm biến và khẩu độ. Thí dụ như công nghệ làm cảm biến, chất lượng ống kính, phần mềm hậu kỳ, thuật toán dựng HDR, chống rung quang học và thậm chí là giả lập bokeh nữa.
Chốt lại, điều mình muốn nói là đừng đánh giá điện thoại chỉ dựa vào thông số. Kết quả mới là thứ thực tế nhất.
Còn đối với các nhà sản xuất điện thoại: Đừng quảng cáo khẩu lớn khi mà cảm biến lại bị làm nhỏ đi.
Theo TheNextWeb